Smeltpunt koper
Het smeltpunt van koper is de temperatuur waarbij het materiaal overgaat van een vaste naar een vloeibare fase. Voor zuiver koper, met een zuiverheidsgraad van minimaal 99,9 procent, ligt deze temperatuur exact op 1084,62 graden Celsius, wat overeenkomt met 1357,77 Kelvin of 1984,32 graden Fahrenheit.
Deze eigenschap is van fundamenteel belang binnen de metaalverwerking, omdat het directe implicaties heeft voor uiteenlopende processen zoals gieten, lassen, solderen en herverhitten. In industriële toepassingen is het smeltpunt van koper een kritieke parameter, vooral wanneer er sprake is van hoge thermische belasting of nauwkeurige procescontrole.
De smelttemperatuur van koper verschuift wanneer het materiaal wordt gelegeerd met andere elementen zoals zink, tin of nikkel. Daardoor vertonen koperlegeringen zoals messing of brons een verlaagd of verbreed smeltpuntbereik, afhankelijk van de samenstelling. Deze variaties zijn van invloed op de keuze van verwerkingstechnieken en bepalen mede de inzetbaarheid van het materiaal in specifieke industriële toepassingen.
Vanwege zijn relatief hoge smelttemperatuur, uitstekende elektrische geleiding en goede bewerkbaarheid is koper breed inzetbaar in sectoren als de elektronica, energievoorziening, automotive, werktuigbouwkunde en gieterijtechnologie.
Gratis controle
& advies
& advies
99% zekerheid voor tijdige leveringen
Snijwerk binnen 72 uur geleverd.
In-house glasparelen, poedercoaten en stralen.
Alle metaalsoorten beschikbaar
Technische verdieping
Fysische en chemische eigenschappen
Koper heeft een kristalstructuur van het type FCC (Face-Centered Cubic), wat het materiaal vervormbaar en thermisch stabiel maakt. De smelttemperatuur ligt bij zuiver koper op 1084,62 °C, wat neerkomt op 1357,77 Kelvin. Daarmee bevindt koper zich in het midden van het thermische spectrum van constructiemetalen.
De combinatie van een relatief hoog smeltpunt en een uitstekende elektrische en thermische geleidbaarheid maakt koper bijzonder geschikt voor toepassingen in elektrotechniek en warmteoverdracht. Daarnaast behoudt koper zijn mechanische eigenschappen goed onder verhoogde temperatuurbelasting.
| Eigenschap | Waarde |
|---|---|
| Smeltpunt | 1084,62 °C (1357,77 K) |
| Kookpunt | 2562 °C |
| Dichtheid | 8,96 g/cm³ |
| Thermische geleidbaarheid | 398 W/m·K |
| Elektrische geleidbaarheid | 59,6 × 10⁶ S/m |
Industriële toepassingen
Het smeltpunt van koper is bepalend in diverse industriële processen. In de gieterijtechniek is temperatuurcontrole essentieel voor vormvulling, vloei en binding. Te hoge temperaturen kunnen leiden tot oxidatie of ontmenging, terwijl te lage temperaturen poreusheid veroorzaken.
Toepassingsgebieden waarbij het smeltgedrag van koper essentieel is:
- Gieten: zandgieten, kokilleren, vacuümgieten
- Lassen: TIG, MIG, weerstandlassen, solderen
- Thermisch geleiden: warmtewisselaars, motorcomponenten
- Elektronica: printplaten, connectoren, geleidende paden
- Precisietechniek: CNC-afwerking, prototyping, inductieprocessen
Vergelijking met andere metalen en legeringen
Koper heeft een hoger smeltpunt dan aluminium of zink, maar ligt onder ijzer of wolfraam. Dit maakt het geschikt voor toepassingen waar thermische weerstand én bewerkbaarheid nodig zijn.
| Metaal | Smeltpunt (°C) |
|---|---|
| Lood | 327 |
| Zink | 419 |
| Aluminium | 660 |
| Zilver | 961 |
| Koper | 1084 |
| Goud | 1064 |
| IJzer | 1538 |
| Nikkel | 1455 |
| Titanium | 1668 |
| Wolfraam | 3422 |
Legeringen hebben geen vast smeltpunt, maar een bereik. Enkele veelvoorkomende koperlegeringen:
| Legering | Samenstelling | Smeltpuntbereik |
|---|---|---|
| Messing 260 | Koper + 30% Zink | 899–940 °C |
| Brons 954 | Koper + 10–12% Aluminium | 1040–1070 °C |
| Legering 110 | Zuiver elektrolytisch koper | 1083 °C |
| Koper-nikkel | 70% Cu + 30% Ni | 1170–1240 °C |
Invloed van onzuiverheden en condities
De aanwezigheid van onzuiverheden kan het smeltpunt verlagen of leiden tot ongewenste fasevorming tijdens verhitting. Veelvoorkomende beïnvloedende elementen zijn:
- Zuurstof
- Fosfor
- Zwavel
- Lood
Belangrijke factoren die het smeltgedrag bepalen:
- Zuiverheidsgraad: elektrolytisch koper behoudt smeltpunt het best
- Verwarmingsmethode: inductie, gasoven, vacuüm
- Omgevingscondities: atmosferische druk, beschermgas
Normen en materiaalgegevens
Het smeltgedrag van koper is vastgelegd in verschillende normen die gebruikt worden in de metaalindustrie:
- EN 1976: Koperproducten (chemie en fysica)
- ISO 1634: Gietlegeringen op koperbasis
- ASTM B170: Zuurstofvrij elektrolytisch koper
- DIN 17670: Mechanische normen voor kopergietwerk
Deze normen geven specificaties over de samenstelling, smeltgedrag, onzuiverheidstoleranties en mechanische eigenschappen van koper en zijn legeringen.
Vraag vrijblijvend een offerte aan
Heb je een metaalproject of specifieke vraag over materialen, bewerkingen of toepassingen? Wij leveren maatwerk in vrijwel alle metaalsoorten — snel, vakkundig en betrouwbaar. Onze specialisten denken graag met je mee.
Samenvatting en praktijk
Het smeltpunt van koper is een kernparameter binnen vrijwel alle disciplines van metaalbewerking. Met een smelttemperatuur van 1084,62 °C behoort koper tot de groep metalen die bestand zijn tegen aanzienlijke thermische belasting, zonder direct hun mechanische of elektrische eigenschappen te verliezen. Juist deze stabiliteit maakt koper zo geschikt voor toepassingen waarin geleidbaarheid, duurzaamheid en vervormbaarheid gecombineerd moeten worden.
De smelttemperatuur is bovendien niet alleen van belang voor zuiver koper, maar speelt ook een rol in het gedrag van koperlegeringen zoals messing, brons en koper-nikkelcombinaties. Elk van deze legeringen kent zijn eigen smeltpuntbereik, beïnvloed door samenstelling en bewerkingsmethode.
Voor wie werkt met gietprocessen, soldeertechnieken of precisiebewerkingen zoals CNC of lasersnijden, is inzicht in het thermisch gedrag van koper essentieel voor het waarborgen van productkwaliteit, verwerkingszekerheid en veiligheid.
Bij Van Hengstum Metaal wordt dagelijks gewerkt met materialen waarbij het smeltpunt bepalend is voor de keuze van gereedschappen, processen en toleranties. Of het nu gaat om geassembleerde eindproducten of fijnmechanisch plaatwerk, een diep begrip van thermische eigenschappen zoals het smeltpunt is cruciaal voor controle over het eindresultaat.
Onze actieve industrieën
Offerte aanvragen?
- Omschrijf uw aanvraag
- Binnen 1 werkdag een antwoord
- Persoonlijk adviesgesprek
Veel gestelde vragen over Smeltpunt koper
Wat is het exacte smeltpunt van zuiver koper?
Het smeltpunt van zuiver koper is 1084,62 graden Celsius, oftewel 1357,77 Kelvin.
Verschilt het smeltpunt van koperlegeringen van dat van zuiver koper?
Ja. Koperlegeringen zoals messing of brons hebben een smeltpuntbereik, vaak tussen 900 en 1070 °C, afhankelijk van de samenstelling.
Waarom is het smeltpunt van koper belangrijk in de metaalbewerking?
Het bepaalt de keuze van verwerkingsmethoden zoals gieten, lassen en solderen, en beïnvloedt de procesveiligheid en productkwaliteit.
Welke factoren kunnen het smeltpunt van koper beïnvloeden?
Onder andere: Aanwezigheid van legeringselementen (zoals zink of tin), Onzuiverheden (zwavel, zuurstof), Verwerkingscondities (druk, atmosfeer)
Is koper geschikt voor gieten bij industriële temperaturen?
Ja, koper is goed gietbaar mits correcte temperatuurregeling wordt toegepast. Het vereist echter zorgvuldige oxidatiebeheersing.
Wat is het verschil tussen smeltpunt en smelttraject?
Een smeltpunt is een vaste waarde (zoals bij zuiver koper), terwijl een smelttraject een temperatuurbereik is dat geldt voor legeringen.
Welke normen beschrijven het smeltgedrag van koper?
Bijvoorbeeld: EN 1976 (koperproducten), ASTM B170 (zuurstofvrij koper), ISO 1634 (koperlegeringen)
Hoe verhoudt het smeltpunt van koper zich tot aluminium en ijzer?
Koper: 1084 °C, Aluminium: 660 °C, IJzer: 1538 °C. Koper zit dus qua smelttemperatuur tussen beide in.
Is elektrolytisch koper zuiverder dan gegoten koper?
Ja. Elektrolytisch koper heeft een zeer hoge zuiverheidsgraad, wat leidt tot een smeltpunt dat zeer dicht bij het theoretisch maximum ligt.
Speelt het smeltpunt een rol bij solderen en printplaten?
Absoluut. Bij printplaten wordt vaak gesoldeerd met materialen die onder het smeltpunt van koper liggen om schade aan geleidende banen te voorkomen.
